Waarom we grote zeebaars moeten laten zwemmen

Waarom we grote zeebaars moeten laten zwemmen

Heb jij je wel eens afgevraagd hoeveel van alle zeebaarzen een 10 jarige leeftijd halen?

Verschillende populaties zeebaars

Er bestaan heel veel theorieën over de zeebaars. Zelfs de meest gelouterde biologen zijn het op veel punten niet met elkaar eens. Wat vast staat is dat er verschillende populaties zeebaars bestaan. Deze populaties wijken onderling af qua gedrag. Wat ook vast staat is dat de zeebaars haar eitjes niet in één keer afzet, maar dit op verschillende momenten en op verschillende plekken doet om de kans van het broed te vergroten. Ook is er bewijs dat de zeebaars en masse op open zee paait. Het verschil in gedrag vergroot louter de overlevingskansen van de zeebaars als soort. De zeebaarzen zijn als ze samenscholen makkelijker te vangen door de beroepsvissers met netten. Met als lelijkste voorbeeld de beroepsvissers in Frankrijk waar in het voorjaar tonnen zeebaarzen tegelijk worden opgevist. Dit zijn allemaal geslachtsrijpe vissen. Ik vind het wegvangen van deze vissen heel erg dom. Ik snap niet dat het toegestaan is om vissen te vangen net voor de paai. De beroepsvissers gaan voor geld. Vaak hebben ze de gedachte dat als zij ze niet vangen een ander ze zal vangen en dus slachten die hap. Ik vind dat echt enorm kortzichtig en gelukkig wordt langzaam duidelijk dat deze slachting ten koste gaat van het zeebaarsbestand. Je vraagt je af hoever het moet komen voordat er echt iets veranderd. Ervaring leert dat er vaak pas iets verandert als het te laat is…

Het behoud van de door sportvissers zo geliefde zeebaars

Hoewel ik sportvissers hoger aansla dan deze niets ontziende, hebzuchtige beroepsvissers is er bij de sportvissers ook nog wel wat te leren. Met dit artikel wil ik mijn visie geven op het behoud van de door sportvissers zo geliefde zeebaars. Persoonlijk vind ik zeebaars veruit de mooiste sportvis die wij in Nederland hebben. De terugloop van de zeebaarspopulatie, zoals duidelijk merkbaar is de laatste jaren, gaat mij dan ook zeer aan het hart. Zelfs zover dat ik misselijk en boos tegelijk word als ik weer een mooie grote zeebaars dood op een foto zie staan. Ik snap het wel. Een grote zeebaars is erg moeilijk te vangen, zeker met kunstaas. Dus ben je apetrots als je een keer een dikke hebt kunnen strikken en wil je die graag thuis showen. Ik snap het, maar goed is het niet! Er is geen overvloed meer en zeker de vissen vanaf een jaar of 8 moeten we koesteren. Misschien vraag je je af hoe de leeftijd van een zeebaars vast te stellen is? Net als bij een boom laten de seizoenen sporen achter op de vis. Een boom moet je omzagen om het aantal jaarringen te kunnen tellen. Een zeebaars kun je gewoon laten leven. Door een schub onder een microscoop of vergrootglas te leggen, kun je de leeftijd bepalen. Net als bij de boom kun je in de schub de jaarringen tellen en zo de leeftijd bepalen.

Een zeebaars van boven de 70cm, zo heeft onderzoek uitgewezen, is meer dan 10 jaar oud. Een maximum leeftijd voor zeebaars is, voor zover ik weet, niet bekend. Aangezien er zeebaarzen van een meter rondzwemmen, worden ze flink veel ouder dan 10 jaar. Toch is een zeebaars van 70cm+ met zijn tien jarige leeftijd echt al een vis om te koesteren. Door de schaarste wordt de zeebaars steeds duurder verkocht. Vooral de grote vissen brengen in Italiaanse en Franse restaurants flink veel geld op. Twintig euro per kilo (vuil) is hierbij geen uitzondering. Gelukkig is die prijs inmiddels zo hoog dat de Nederlandse restaurants er niet zoveel meer mee kunnen, omdat de prijs van het gerecht dan te hoog zou worden. Nederlandse restaurants gebruiken gekweekte zeebaars. Een goed alternatief! In tegenstelling tot zalm kan zeebaars in afgesloten bassins gekweekt worden wat beter is voor het milieu. Bij de kweek van zalm komt veel antibiotica in het zeewater wat desastreuze gevolgen heeft.

Waarom doen we er beter aan grote zeebaarzen van 70cm terug te zetten?

Het voorgaande was slechts een aanloop naar mijn eigenlijke punt. Een grote zeebaars van 70cm en groter is minimaal 10 jaar oud. Dit betekent dat deze vis tien keer vetreserves heeft opgebouwd en ook 10 keer heeft ingeteerd op deze vetreserves. Vet kan de grote zeebaars verbranden, maar de verontreiniging blijft in de vis! Dit betekent dat de zware metalen, pcb’s en dioxines alleen maar opstapelen in die tien jaar. Een zeebaars van 70cm of groter moet je daarom echt niet willen eten of aan je kinderen willen voeren! Een zeebaars tussen de 45cm en 55cm is veel gezonder om te eten. En geloof mij, ik gun iedereen het geluk om je eigen gevangen vis op te eten. Ik zeg niet dat je geen vis zou mogen meenemen. Er is nog een belangrijke reden waarom je als serieuze zeebaars sportvisser zeebaarzen van 70cm en meer zou moeten laten zwemmen. In een net maats zeebaarsvrouwtje zitten tienduizenden eitjes. In een zeebaars groter dan 70cm zitten honderdduizenden eitjes! Dit betekent feitelijk dat 1 vis van 70cm+ een hele soort in stand kan houden op een plek. Er wordt wel eens een poging gedaan dit te ontkrachten door te zeggen dat er van die honderdduizenden eitjes bij die tien jarige zeebaars niet zoveel terecht zou komen. Enig hard bewijs is hier nog nooit voor geleverd. Terwijl iedereen kan zien dat de hoeveelheid kuit enorm verschilt. Dan is er nog een derde reden waarom je als serieuze zeebaarsvisser grotere zeebaarzen zou moeten laten zwemmen. Grote zeebaarzen zijn leiders onder water. Zeebaarzen komen in het begin van de zomer naar onze wateren. De grote vissen kennen de goede aasgronden en nemen op hun weg jongere vissen mee. Haal je de grotere vissen eruit, dan zal je uiteindelijk steeds minder zeebaars op jouw stek terug vinden. Alleen een zeer voedselrijk water kan er voor zorgen dat de zeebaars blijft komen, maar daar gaat wel veel tijd overheen.

Kortweg schiet je jezelf drie keer in je voet als je grote zeebaars meeneemt. 1) een grote zeebaars is meer verontreinigd, 2) een grote zeebaars heeft veel meer eitjes, 3) een grote zeebaars neemt jongere zeebaarzen mee op zijn trek. Ik zeg daarom wel eens smalend; hoe groter de dode zeebaars, hoe kleiner het ego van de visser. Want is je ego net iets groter dan snap je dat je juist deze vissen moet laten zwemmen. Maak een mooie foto en zet de zeebaars onbeschadigd terug dan ben je in mijn ogen een veel betere visser.

De afgelopen jaren is de minimummaat van zeebaars verhoogd van 36cm naar 42cm, omdat onderzoekers erachter kwamen dat sommige zeebaarzen van 36cm nog nooit gepaaid hadden. Omdat we willen dat zeebaarzen minimaal één keer gepaaid hebben, is de minimummaat verhoogd. Maar zelden hoor je iets over een maximummaat. Bij iedere gelegenheid die ik heb, pleit ik voor een maximummaat voor zeebaars. Wat mij betreft zou deze op 70cm moeten liggen. Persoonlijk denk ik dat we er nog beter aan doen als we ons qua consumptie beperken tot zeebaarzen tussen de 42cm en 55cm. Dan nog raad ik je aan om bij het schoonmaken even te kijken naar de lever. Is de lever niet mooi egaal en roze, maar rafelig en gelig, dan zou ik nog eens overwegen of je deze vis wel echt wilt eten. Door de stijgende temperatuur wordt de zeebaars niet alleen veel noordelijker waargenomen, het komt ook vaker voor dat de zeebaarzen hier overwinteren. Zoals iedereen op zijn klompen kan aanvoelen zijn de Europoort of IJmuiden niet de gezondste omgevingen.

Ik hoop dat ik je met dit artikel heb kunnen motiveren, als je dat al niet deed, om grotere zeebaars terug te zetten. Netten selecteren niet, laten wij zeebaarsvissers dat dan vooral wel doen!

Alle zeebaarzen op de gebruikte foto’s zwemmen weer en geven ieder ander de kans een prachtige sportvis te vangen!

Mis het volgende artikel niet! Abonneer je gratis via RSS of e-mail.